20 januari 2016

Strategisch Plan Defensie

Het strategisch plan van Defensie die we hier toelichten handelt over wat Defensie in de toekomst gaat doen en hoeveel personeelsleden en budget daarvoor nodig is. Nadien in de implementatiefase wordt de concrete invulling en realisatie uitgewerkt, evenals de invulling van de kwartieren.

Strategisch plan = Budget, aantal personeelsleden en wat gaan we doen
Implementatiefase = Hoe gaan we dit doen

De toelichting bij dit strategisch plan gaat over de veiligheidsomgeving tot 2030, de kerntaken van Defensie, op het concept van een uit militair oogpunt solidaire en evenwichtige Defensie, op de capaciteiten omstreeks 2030 en op de uitvoeringsprincipes.

Korte historiek

Op 30 maart 2015 presenteerde de minister een eerste voorstel van strategisch plan aan de Generale Staf. Deze voorstellen werden verder uitgewerkt door de Staf, het kabinet van defensie en de interkabinettenwerkgroep. Een eerste presentatie gebeurde op 8 mei 2015, waarna op basis van de analyse van de veiligheidsomgeving keuzes werden gemaakt.

Op de vergadering van het kernkabinet van 24 juli 2015 werd een voorstel van Strategisch Plan voorgelegd. De ministerraad besliste toen om nog een vijftal bijkomende scenario’s uit te werken.

Op 22 december 2015 keurde de regering het Strategisch Plan van Defensie voor een Defensie met 25.000 medewerkers en waarbij tegen 2030 een bedrag van 9,2 miljard euro zal worden geïnvesteerd.

De veiligheidsomgeving

In het oosten was Rusland tot voor kort een strategische partner van de NAVO. Er bestond een samenwerking op lange termijn. Door de assertiviteit, of volgens sommigen door de agressiviteit van Poetin komt de dreiging nu ook uit het oosten.

Traditioneel richt België in het zuiden de focus op Centraal-Afrika. Vandaag staat de Sahelregio en het Midden-Oosten echter in brand en dat heeft gevolgen voor onze interne veiligheid, met de vluchtelingenstroom, het terrorisme dat de kop opsteekt, de criminaliteit, de drugshandel en de mensensmokkel.

In het westen is vooral de rol van de marinecomponent belangrijk.

De noordelijke Afrikaanse sector wordt alsmaar belangrijker. Het gebied heeft niet alleen veel natuurlijke bodemrijkdommen, ook de noordelijke vaarroute zal de komende tien jaar aan invloed winnen. Europa is bijgevolg niet langer het eiland van vrede, maar wordt omringd door een periferie die meer en meer een bedreiging vormt voor die vrede.

Daarnaast zijn er nog twee heel belangrijke mondiale bewegingen bezig: de cyberbeweging en de maritieme transporten. Tegelijk hebben België en andere Europese landen hun defensie in de voorbije 20 à 30 jaar geleidelijk afgebouwd. Vandaar vinden opnieuw Europese debatten plaats over nieuwe investeringen inzake Defensie.

Kerntaken Defensie en andere taken

Vooreerst werden de kerntaken van Defensie gedefinieerd evenals de andere taken waarvoor een beroep kan worden gedaan op Defensie.

De kerntaken:

• Collectieve Defensie      
  Dit is de verdediging van het eigen grondgebied en dat van onze bondgenoten.
• Collectieve veiligheid    
  Hierbij werken we samen met andere internationale partners om de veiligheid in andere werelddelen onder controle te krijgen.
• Bescherming landgenoten in het buitenland

Voor de investeringen ligt de focus op de kerntaken maar de Defensiecapaciteit kan ook worden aangewend voor andere taken zoals:

• Ondersteuning interne veiligheid
• Humanitaire hulpverlening binnen- en buitenland

Militaire inspanningen

Volgens de statistieken zijn we het zesde Europese land qua bbp per hoofd van de bevolking maan staan we onderaan het klassement voor de militaire inspanningen.

Bruto binnenlands product per inwoner van de Europese NAVO-landen

Defensie inspanningen van de Europese Navo-landen (in % BBP)

NAVO-norm = 2%
Europees gemiddelde = 1,5%
Europees gemiddelde zonder nucleaire capaciteiten = 1,2%

De regeringsbeslissing van 22 december 2015 zorgt ervoor dat België weer kan aansluiten bij de kopgroep wat niet meer dan normaal is voor het land waar het hoofdkwartier van de NAVO, SHAPE en de Europese instellingen zijn gevestigd.

Principe van gebalanceerde Defensie

De focus wordt gelegd op een capaciteit die de kerntaken kan invullen. We moeten streven naar een breed inzetbare Defensie en een evenwicht tussen de vier capaciteitsdimensies (opgelet capacitaire dimensies zijn geen componenten!). Hierbij moet elke dimensie over minstens één duurzame en geloofwaardige gevechtscapaciteit beschikken.

We maken een duidelijke keuze over wat we in conflicten kunnen aanbieden en houden rekening met de vragen van de internationale partners en met de vaststelling dat we alleen in specifieke niches een meerwaarde kunnen bieden. We willen inzetten op strategische enablers die een antwoord kunnen bieden op de Europese capability gaps. Binnen de NAVO moet meer Europees gecoördineerd worden, zodat Europa autonoom kan optreden.

We willen meer aandacht voor de civiel-militaire en niet-kinetische capaciteiten ter voorkoming van conflicten en in de nazorg. Defensie zal geen rol spelen in het heetst van de strijd, maar wel in peacekeeping en in de heropbouw van een land. We willen evolueren naar een gezondere kostenstructuur met daarin een gezondere verhouding tussen de diverse kosten en de bijdragen die onze partners verlangen.

Momenteel bevat de begroting 78% proportionele kosten. Tegen 2030 wordt dit percentage teruggebracht naar 50%. Werkingskosten worden opgetrokken van 16 tot 25% en de investeringen die momenteel quasi 0% bedragen zal evolueren naar 25%.

Met een gezonde kostenstructuur zal in de toekomst ruimte zijn voor vervangingsprogramma’s en de voortzetting van lopende programma’s.

Capaciteiten tot 2030

Tussen nu en 2030 starten we met een marge van 9,2 miljard euro. De ambities voor 2030 werden vastgelegd. De politiek zal toezien op de invulling van de capaciteiten en de uitvoering van de investeringsbudgetten.

In het strategisch plan worden geen componenten of dimensies over het hoofd gezien. De cijfers die u hieronder leest zijn indicatief en uitgedrukt in constante euro 2015. Het strategisch plan loopt over 15 jaar en er kunnen dus nog lichte verschillen zijn voorkomen in aantal personen of in budget investeringen. 

Grote investeringen tussen 2016 en 2030: € 279,2 Mio
Indien scenario met Ballistic Missile Defence-capaciteit: € 191,2 Mio

Principes voor de implementatie

Defensie zal 25.000 medewerkers tellen (militairen en burgers)
Het streefdoel is een breed inzetbaar leger met een gemiddelde leeftijd van 34 jaar in 2030. Defensie zal ook werk maken van meer dynamisme en daarvoor moet er nagedacht worden over een aantrekkelijke nieuwe loopbaan voor de militairen die beantwoordt aan de behoefte. Defensie zal rekening moeten houden met het zogenaamde competentie management en dit vanaf de aanwerving van de militair tot aan hun vertrek, wanneer er werk voor hen moet worden gevonden in andere veiligheidsdepartementen of in de privésector.

Het rationalisatieprincipe houdt in dat we doelmatig en doeltreffend zullen werken. Samen met de generale staf zal het kabinet van de minister bekijken hoe we de structuren in staat kunnen stellen en tegemoetkomen aan de toekomstige behoeften. Door de afslanking van het personeel van 32.000 naar 25.000 zijn er aanpassingen nodig.

Defensie moet de infrastructuur rationaliseren en nagaan of niet-specifieke militaire taken niet beter kunnen worden uitgevoerd door burgers. Een goede regionale spreiding van kwartieren, capaciteiten en personeel is belangrijk. Defensie zal oplossingen zoeken om dat te garanderen.

Tevens moet er ook aandacht zijn voor interdepartementale en internationale samenwerking, dus met nationale of internationale partners inzake veiligheid.

De regering beslist om opnieuw te investeren in Defensie ten belope van 9,2 miljard euro, maar er moet een economische return zijn voor ons land, in de vorm van wetenschappelijke of technologische programma’s, of van werkgelegenheid.

Download de "pdf" versie van deze nieuwsbrief